Kwalifikacja oddziału zagranicznej osoby prawnej dla potrzeb podatkowych
1. Przepis art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. – o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.) nie kreuje odrębnej podmiotowości prawno – podatkowej oddziału zagranicznej osoby prawnej. Konstrukcja oddziału zagranicznej spółki macierzystej powinna być raczej rozumiana jako abstrakcyjna instytucja międzynarodowego prawa podatkowego, mająca jedynie umożliwić prawidłowe opodatkowywanie przez jedno państwo dochodów uzyskiwanych przez podmiot mający siedzibę lub miejsce zamieszkania w drugim państwie, ze źródeł przychodów położonych na terytorium pierwszego z państw.
Zarejestrowanie oddziału w Polsce nie oznacza, że powstaje tam nowy podmiot podatkowy, bowiem opodatkowaniu podlegać będzie wciąż spółka macierzysta, tyle że od dochodów uzyskiwanych z działalności prowadzonej poprzez oddział na terytorium drugiego państwa. Instytucja oddziału (z punktu widzenia prawa podatkowego oddział jest rozpoznawany tak w świetle Konwencji Modelowej, jak też umów o zapobieżeniu podwójnemu opodatkowaniu, jako tzw. zakład) jest więc jedynie formą działania przedsiębiorcy zagranicznego w Polsce, a nie odrębnym od niego podmiotem podatkowym. Podatnikiem bowiem jest i pozostaje podmiot zagraniczny.
Według art. 7 ust. 2 umowy między Rzecząpospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku sporządzonej w Bernie dnia 2 września 1991 r. (Dz.U. z 1993 r. Nr 22, poz. 92) w każdym Umawiającym się Państwie należy przypisać temu zakładowi takie zyski, jakie mógłby on osiągnąć, gdyby wykonywał taką samą lub podobną działalność w takich samych lub podobnych warunkach jako samodzielne przedsiębiorstwo i był całkowicie niezależny w stosunkach z przedsiębiorstwem, którego jest zakładem. Oznacza to, że dla rozliczeń podatkowych, także tych dotyczących spółki macierzystej, należy traktować ten zakład jako odrębny podmiot.
2. Z przepisów art. 11 ust. 1 i ust. 8a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jednoznacznie wynika możliwość ustalania cen transakcyjnych także w relacjach pomiędzy zakładem a spółką macierzystą.
Wydaje się bowiem co najmniej niespójna konstatacja, w której wskazuje się, że rozliczenia pomiędzy zakładem a spółką macierzystą mają charakter wewnętrzny i są podatkowo nieistotne w sytuacji, gdy ze wskazanych przepisów wynika jednak, w odniesieniu do opisanej relacji, możliwość ustalenia dochodów danego podatnika oraz określenia należnego podatku bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.
Przejdź do treści orzeczenia